1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası
1-7 NİSAN KANSER HAFTASI
Sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sıradaki kanser, öldürücülüğü yanında bıraktığı sakatlıklar ve tedavisindeki yüksek maliyetler nedeniyle iş gücünde ve ülke ekonomisinde çok ağır kayıplara neden olmaktadır. Kanser konusunda toplumda farkındalık sağlanması, toplum bilincinin geliştirilmesi ve kanser taramaları; kanserle mücadelede en etkili yöntemlerin başında gelmektedir. Bu önemli sağlık sorununa halkın “Farkındalık ve Bilinç Düzeyinin Artırılması” amacıyla 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası olarak belirlenmiş olup taramalara katılımı artırmak için her yıl düzenlenen etkinlikler kanser mücadelesinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.
Kanser konusunda en önemli kontrol stratejisi korunma ve erken teşhistir. Ülkemizde de Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği üç kanser türüne yönelik tarama programları yürütülmektedir. Bu taramalar kolorektal kanser, kadınlarda meme kanseri, kadınlarda rahim ağzı kanseri için yapılan taramalardır.
Sağlığın korunması insan hayatının erken dönemlerinden itibaren başlamaktadır. Anne sütü ile beslenmenin çocukların uzun dönem sağlıkları üzerinde koruyucu etkilerinden biri de içeriğindeki proteinlerin, çocuklarda çeşitli kanser türlerine karşı koruyucu olmasıdır. Ayrıca emziren annelerde yumurtalık ve meme kanseri daha az görülmektedir.
Bazı mikroorganizmalar kansere ilerleyen hastalıklara sebep olabilir. Çocukluk çağı aşı takviminde yer alan Hepatit B aşısı, çocukluk çağında ve erişkin çağda kronik Hepatit B enfeksiyonuna ve dolayısıyla karaciğer kanserine karşı koruyucudur. Ülkemizde 9 yaşından itibaren kullanım ruhsatı olan rahim ağzı kanseri aşılarının primer odak noktası da kanseri önlemektir.
Önemli bir halk sağlığı sorunu olan kanser için hayatın tüm evrelerinde önleme ve koruma çok kıymetlidir. Bebeklikten itibaren sağlıklı beslenme, yaşa uygun bağışıklama uygulamaları, ilerleyen yaşlarda tarama programlarının yapılması ile kanser önlenebilir ya da erken tanı ile erken tedavi fırsatı yakalanabilir.
Hazırlayan: Dr. Ebru OĞULTEKİN VAZGEÇER
İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Çocuk Sağlığı Enstitüsü, Sosyal Pediatri Anabilim Dalı
Sosyal Pediatri Doktora Programı
1. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı. Kanser Taramaları https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-taramalari (Erişim Traihi: 28.03.2025)
2. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası.
3. Chowdhury R, Sinha B, Sankar MJ, et al. Breastfeeding and maternal health outcomes: a systematic review and meta- analysis. Acta Paediatr. 2015;104(467):96-113. doi:10.1111/apa.13102
4. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı 2018-2023. Ankara-2018
5. WHO. Human papillomavirus vaccines: WHO position paper, December 2022. Weekly Epidemiological Record No 50, 2022, 97, 645–672